Założenia pojęciowe

• Uczeń omawia proces wyzwalania hitlerowskich obozów w latach 1944-1945 r., z uwzględnieniem odmiennych warunków i chronologii tych wydarzeń na froncie wschodnim i zachodnim.
• Uczeń analizuje politykę Niemców wobec tworzonych przez nich obozów koncentracyjnych pod koniec wojny i ich przewidywanej klęski.
• Uczeń rozróżnia pojęcia obozu śmierci, obozu pracy, obozu koncentracyjnego, a także zna założenia i sposób funkcjonowania tego typu placówek.
• Uczeń rozumie znaczenie wyzwalania obozów koncentracyjnych, nie tylko dla ratowania ludzi w nich przetrzymywanych, ale także dla kwestii poznania prawdy o ogromie i okrucieństwie planu zagłady całych narodów realizowanego przez hitlerowskie Niemcy.
• Uczeń dostrzega zmiany, jakie w psychice i relacjach z innymi ludźmi i ze światem, powodowały doświadczenia obozowe, także u wyzwolonych więźniów.

Założenia i umiejętności metodologiczne

• Na podstawie mapy uczeń określa kolejne etapy wyzwalania obozów hitlerowskich na froncie wschodnim i zachodnim, wiążąc to z informacjami posiadanymi na temat wyzwalania Europy spod okupacji niemieckiej w latach 1944-1945.
• Uczeń, analizując materiał archiwalny i pozyskane w ten sposób informacje, wyciąga wnioski na temat szerszych zjawisk historycznych.
• Uczeń analizuje tekst źródłowy dokonując jego krytyki z uwzględnieniem wiarygodności autora.
• Uczeń syntezuje wiadomości dotyczące poszczególnych faktów historycznych z zakresu funkcjonowania obozów koncentracyjnych i polityki hitlerowców w ostatniej fazie wojny w szerszy obraz dotyczący zbrodni nazistowskich w czasie II wojny światowej.

Sugestie dotyczące ćwiczeń

Ćwiczenia zaproponowane na podstawie podanych materiałów z powodzeniem mogą uzupełniać i wizualizować wiedzę zdobywaną np. z zakresu literatury na temat przeżyć ludzi dotkniętych koszmarem holocaustu i hitlerowskich obozów koncentracyjnych. Mogą także stanowić wstęp do dyskusji o roli pamięci historycznej, w tym przypadku pamięci o zbrodniach hitlerowskich, we współczesnej debacie publicznej (szczególnie wykorzystywania historii dla celów politycznych). Ponieważ zagadnienie zbrodni hitlerowskich jest wyjątkowo szerokie, ale też bardzo dobrze zbadane i udokumentowane w literaturze historycznej, materiały zaproponowane w tym module mogą być wykorzystane jako sposób na zachęcenie uczniów do prowadzenia własnych poszukiwań na ten temat – wyszukiwania relacji ocalałych więźniów, odnajdywania fotografii dokumentujących omawiane wydarzenia.

Innym sposobem pobudzenia aktywności poznawczej uczniów może być zaproponowanie im wykonania w grupie projektu, który dotyczyłby wybranego przez nich obozu hitlerowskiego. Zadaniem uczniów byłoby zgromadzenie możliwie wielu informacji na temat powstania, działalności i likwidacji danej placówki hitlerowskiej. Materiały wizualne i relacje więźniów, jakie udałoby się im wyszukać, mogłyby stanowić podstawę dla stworzenia tematycznej wystawy szkolnej, która byłaby ukoronowaniem ich wysiłków poznawczych, a jednocześnie hołdem złożonym ofiarom zbrodniczej działalności nazistów.

Sugestie dotyczące oceny

Oceniając pracę uczniów w zakresie tego modułu, nauczyciel powinien zwrócić szczególną uwagę na umiejętności uczniów krytycznego podejścia do zdobywanych informacji. Uczniowie powinni zdawać sobie sprawę, że historia XX wieku często wykorzystywana jest w celach propagowania ideologii politycznych, manipulowania opinią publiczną. Stąd kluczową kompetencją wydaje się umiejętność selekcji informacji i oceny ich wiarygodności. Pozostałe kryteria oceniania powinny odnosić się do zaprezentowanych założeń pojęciowych i metodologicznych.